Αγριάδα|Ζιζάνιο|Cynodon dactylon
Αψιθιά|Artemisia Absinthium
Καταπολεμά την επιληψία, ζαλάδες, λιποθυμίες. Αυξάνει την παραγωγή χολής. Σταματά τη διάρροια, εμετούς. Βοηθά στο αδυνάτισμα και την ανεπάρκεια ήπατος.
Βασιλικός|Ocimum basilicum
Βαλεριάνα|Valeriana officinalis
Είναι χρήσιμο για τους διαβητικούς γιατί έχει υπογλυκαιμική δράση. Κατεβάζει τον πυρετό. Καταπραΰνει το βήχα, άσθμα, γρίπη, βρογχίτιδες, τις νευραλγίες και τον πονόλαιμο. Κατάλληλο για εισπνοές σε ιγμορίτιδα και βρογχικά. Όταν βράζουμε ευκάλυπτο, οι ατμοί ιονίζουν την ατμόσφαιρα του δωματίου και την κάνουν υποφερτή από το νέφος.
Λουΐζα
Μαϊντανός ο θαυματουργός
Είναι από τα λίγα βότανα με πάρα πολλές θεραπευτικές ιδιότητες, γι’ αυτό ονομάζεται «λαχανικό της υγείας». Είναι το πετροσέληνο, το αγαπημένο βοτάνι του Ιπποκράτη με το οποίο θεράπευε πολλές αρρώστιες. Περιέχει πολλές βιταμίνες και μέταλλα, όπως βιταμίνες A,B,C και μέταλλα σίδηρο, μαγνήσιο, ιώδιο, φώσφορο, μαγγάνιο, κάλιο, νάτριο, θείο, χλώριο, κοβάλτιο.
Ο μαϊντανός είναι αφάνταστα πολύτιμος στα νεφρά και στην κύστη. Με την πολυουρία διώχνει τις πέτρες. Είναι αντισηπτικό του αίματος, προληπτικό του καρκίνου, συνίσταται κατά του εντέρου και της υδρωπικίας. Είναι τονωτικός, χωνευτικός, αντιπυρετικός , κατά των πρησμένων αδένων, κατά των αποστημάτων, του στήθους, κατά του άσθματος και των πνευμονικών παθήσεων. Ευεργετικό στο συκώτι, διεγερτικός, ορεκτικός κ.ά. Στα μικρά πουλιά είναι δηλητηριώδες και στον παπαγάλο θανατηφόρος. Με τη συμβουλή του γιατρού πρέπει να το τρώνε οι εγκυμονούσες γιατί μπορεί να προκαλέσει αποβολή. Ο μαϊντανός ενισχύει τη μνήμη όμως πρέπει να προσέχουμε γιατί η ρίζα του φυτού περιέχει «Απιόλ» και σε μεγάλες δόσεις φέρνει ζαλάδες.
Μελισσόχορτο
Τονωτικό για την καρδιά, τον εγκέφαλο, το πεπτικό σύστημα, τη μελαγχολία. Καταπραϋντικό σε νευρασθένειες, ζαλάδες, βουητό στα αυτιά, άσθμα, νευραλγίες των δοντιών και των αυτιών. Ανακουφίζει από τον τυμπανισμό της κοιλιάς, πόνους από τσιμπήματα σφήκας και άλλων εντόμων
Το λάχανο
Έχει απίστευτες θεραπευτικές ιδιότητες. Άριστο θεραπευτικό του έλκους στομάχου και δωδεκαδαχτήλου. Θεραπευτικό των παθήσεων του στήθους, και του άσθματος. Μαλακώνει τον βήχα, κατά του βραχνιάσματος και των βρογχικών. Αντισκορβουτικό, τονωτικό, αποσυμφορεί τις αρτηρίες, ανακουφίζει πόνους αρθριτικών, ρευματισμών, κατά των εγκαυμάτων, της νευραλγίας του προσώπου, τον πονοκέφαλο. Βοηθά το ερυσίπελα και ανοίγει τους καλόγερους. Το λάχανο είναι τροφή φάρμακο.
Το φασκόμηλο ή Αλισφακιά
Oι Άραβες λένε για αυτό το ξεχωριστό βοτάνι. «πως μπορεί να πεθάνει ένας άνθρωπος που έχει στον κήπο του μια φασκομηλιά». Το φασκόμηλο πίνεται σαν αφέψημα ή έγχυμα με μέλι.
Είναι κατά του κρυολογήματος, των ρευματισμών, του ερεθισμένου λαιμού, της νευροπάθειας, της ατονίας του στομάχου και των εντέρων, της αμηνόρροιας, δυσμηνόρροιας και λευκόρροιας. Είναι επίσης αντιπυρετικό, διεγερτικό-δυναμωτικό, αποχρεμπτικό και απολυμαντικό. Αυτές είναι μερικές από τις πολλές ευεργετικές του ιδιότητες. Είναι επίσης ενισχυτικό της μνήμης.
Ταραξάκο ή πικραλίδα ή δόντι του λιονταριού
Το κατεξοχήν φυτικό φάρμακο του συκωτιού και της χολής. Είναι επίσης διουρητικό, στομαχικό, τονωτικό, αντισκορβουτικό, καθαριστικό του αίματος, καθαρτικό, κατά του βήχα, των φλεγμονών του στήθους, ελαττώνει τη χοληστερίνη, κατά του διαβήτη, και το πιο σημαντικό ενισχύει τη μνήμη. Περιέχει βιταμίνες και σχεδόν όλα τα μέταλλα.
Τσάι του βουνού
Για γρίπη και πονόλαιμο. Τονωτικό του σώματος και του εγκεφάλου, κάνει καλό στην αρτηριοσκλήρωση, πονοκέφαλο, ευκοιλιότητα και μεσογειακή αναιμία.
Τσουκνίδα
Διαλύει το ουρικό οξύ. Πολύτιμο για τις πέτρες στη χολή. Είναι καλό για αιμορραγίες, αιματουρία, αναιμία, ατονία του σώματος, αρθριτικά, κυστίτιδα, διάρροιες. Επίσης, αυξάνει το γάλα της μητέρας που θηλάζει και σταματά τη τριχόπτωση.
Συνηθισμένες μορφές θεραπευτικών βοτάνων
Έγχυμα (Εκχύλισμα)
Το έκχυμα είναι ένας απλός τρόπος εξαγωγής των ενεργών συστατικών των βοτάνων μέσω του ζεστού νερού. Αυτή η μέθοδος χρησιμοποιείται για να εξάγουμε τα πτητικά συστατικά των αποξηραμένων ή πράσινων εναέριων μερών των βοτάνων όπως είναι τα λουλούδια και τα φύλλα. Βάζουμε το βότανο στο νερό πριν βράσει και το αφήνουμε σκεπασμένο μ΄ ένα καπάκι για 5-10 λεπτά. Επειδή το βραστό νερό διασκορπίζει τα πολύτιμα πτητικά έλαια των βοτάνων στον ατμό μην τα αφήνετε να βράσουν.
Αφέψημα
Οι ρίζες, οι φλοιοί και τα φρούτα που είναι παχύτερα και λιγότερο διαπερατά από τα εναέρια μέρη των φαρμακευτικών φυτών, δεν απελευθερώνουν τα ενεργά τους συστατικά με την απλή έγχυση. Αυτά τα μέρη είναι απαραίτητο να σιγοβραστούν ώστε να εξαχθούν. Το σκληρό βότανο πρέπει να κοπεί σε μικρότερα κομμάτια. Προκειμένου να μην χαθούν τα πτητικά συστατικά, τοποθετούμε ενα καπάκι πάνω στο μπρίκι. Αφήνουμε να σιγοβράσει για μια ώρα περίπου, μέχρι ο όγκος του να μειωθεί κατά το ένα τρίτο. Αφού καταπέσουν και διαχωρισθεί το στερεό από το υγρό, το πίνουμε ζεστό ή κρύο.
Βάμμα
Τα περισσότερα από τα πτητικά συστατικά των φαρμακευτικών φυτών και βοτάνων είναι διαλυτά στην αλκοόλη. Με την εμβάπτιση ξηρών ή φρέσκων μερών του φυτού στην αλκοόλη, τα ενεργά συστατικά εξάγονται εύκολα σε συγκεντρώσεις που υπερβαίνουν αυτές της έγχυσης και του αφεψήματος. Τα υψηλά συμπηκνωμένα διαλύματα που θα κρατήσουν για ένα ή δύο χρόνια είναι ένας βολικός τρόπος να αποθηκεύσουμε και να χρησιμοποιήσουμε τα φαρμακευτικά συστατικά των φυτών.
Σιρόπι
Με σκοπό να συγκαλύψουμε κάποια γεύση που δεν μας αρέσει - ιδίως στα παιδιά- το έγχυμα ή το αφέψημα μπορεί να αναμειχθεί με μέλι. Τα συρόπια συνδυάζουν την κατευναστική επίδραση του μελιού με τις φαρμακευτικές ιδιότητες των εγχυμάτων ή αφεψημάτων καταλήγοντας σε επιπρόσθετα οφέλη ιδίως για την αντιμετώπιση κρυολογήματος και πονόλαιμου.
Ανακατέψτε 500ml εγχύματος ή αφεψήματος με 500γρ. μέλι. Αφού κρυώσει βάλτε το σε σκούρο μπουκάλι και κλείστε το με φελλό (επειδή γίνονται ζυμώσεις στα συρόπια και τα μπουκάλια με βιδωτό πώμα μπορεί να εκραγούν ο φελλός είναι σημαντικός).
Αιθέρια έλαια
Αιθέριο έλαιο είναι ένα υγρό απεσταγμένο (συνήθως με νερό ή ατμό) από τα φύλλα, τους μίσχους, τα λουλούδια, τους φλοιούς, τις ρίζες, ή άλλα συστατικά του φυτού. Τα αιθέρια έλαια περιέχουν το απόσταγμα των φυτών από τα οποία εξάχθηκαν. Περιέχουν υψηλό ποσοστό συγκέντρωσης της ουσίας του φυτού και έτσι χρειάζεται να χρησιμοποιούμε μικρή ποσότητα απ΄ αυτά. Τα αιθέρια έλαια δεν είναι τα ίδια με τα αρώματα. Τα αιθέρια έλαια εξάγονται από τα φυτά, ενώ τα αρώματα είναι χημικώς κατασκευασμένα ή περιέχουν χημικά συστατικά και δεν προσφέρουν τα θεραπευτικά οφέλη που προσφέρουν τα αιθέρια έλαια. Η χημική σύνθεση και το άρωμα των αιθέριων ελαίων μάς προσφέρει πολύτιμα ψυχολογικά και ψυχικά οφέλη. Αυτά τα οφέλη επιτυγχάνονται με τις εισπνοές και με την εφαρμογή του αραιωμένου αιθέριου ελαίου στο σώμα. Τα χρησιμοποιούμε αραιωμένα (μόνο λίγες σταγόνες) σε φυτικά έλαια (αμυγδαλέλαιο, ηλιέλαιο, ελαιόλαδο, κ.α.) και κατόπιν εφαρμόζουμε αυτό το μείγμα στο δέρμα για απορρόφηση. Η βαθειά εισπνοή των αιθέριων ελαίων προσφέρει επίσης θεραπευτικά οφέλη καθώς το έλαιο εισέρχεται στους πνεύμονες και απορροφάται από το αίμα.
Τα αιθέρια έλαια ποικίλουν στην τιμή και στην ποιότητα. Αυτό επηρρεάζεται από την σπανιότητα του φυτού, την χώρα και τις συνθήκες στις οποίες το φυτό μεγαλώνει, τα ποιοτικά πρότυπα της απόσταξης και από το πόσο έλαιο εξάγεται από το φυτό.